ढलक्क ढल्कँदै बस उकालो लाग्दै छ । म अहिले एक्लो छु, तर उनको सम्झना गरिरहेको छु – त्यो दिनको । त्यो दिन उनी यही उकालोमा थिइन् ।
म छेउमा छु । उनी झ्यालको छेउ छिन् । हामी दुवै एकार्काको छेउमा छौँ । बस पहाडको छेउ उकालो लाग्दै छ । उस्तै मेरो मन पनि कुनै आनन्दमा उकालो लाग्दै छ । उनी छेउ भएको आनन्द । बसको गीतको आनन्द–
रातैभरि निन्द्रा छैन आँखा झिमिझिमी
यसो आँखा जोड्यो भने सपनीमा तिमी
बस्यौ अलक्यै
यता जोवन ढल्क्यो ढलक्कै ।
आज धेरै दिनपछि यस्तो अनुभूति लिएर आयो समय । यी स्मृतिहरू कुनै गुमनाम यादहरूमा बिलाएका थिए । आज खै कसरी आए, खै मनले कति समयदेखि ज्वारभाटाहरू नियन्त्रणमा राखेको थियो ! आज मूल फुटाएर आए ।
खैरोकालो केश । सुन्दर, निश्चल, कोमल मुहार कुनै अप्सराको मुहारभन्दा कम छैन । तर, ती सुन्दर आँखामा भने निद्रा छ । शिर कहिले मैतर्फ हेरेको झैँ ढल्कन्छ । कहिले होइन, झ्यालबाट देखिने परपरका पहाडहरूमा केही छ झैँ । तर, उनका आँखा त उनैलाई मस्त कुनै अलौकिक संसारमा पुर्याउँदै छन् ।
उनले आफ्ना पाखुराहरूलाई पनि आफैँसँग लिएर गएकी छन् सायद । उनको पाखुरा मेरो पाखुरा छुँदै मस्त छ । सायद उनको अलौकिक दुनियाँमा म पनि छु । उनले नै मलाई लिएर गएकी हुन् या म आफैँ उनको सपनीमा घुस्दै छु ।
उनका हात एकार्काको सहारा बनेर झोलामा अडिएका छन् । सायद हात मेरो पाखुरा पाएर मस्त छ । उनको काखमा उभिएको झोला उनको शिरले पाउने काँटा आफ्नो टुप्पीमा पाएर मदहोस छ, जस्तै म छु – उनका आँखामा ।
होइन, म प्रत्यक्ष उनका आँखाहरूलाई हेर्न सक्दिनँ । म कहिले परका ती पहाडहरूलाई हेर्छु, कहिले वरका भित्ताहरूलाई । ती भित्ताहरू, जो सडकको छेउमा उभिएका छन् । मेरो धड पनि उनको शरीरलाई उभ्याउन मस्त छ । ती भित्ताहरूमा म उनको प्रतिविम्ब देख्छु । उनको सुन्दर मुहार देख्छु ।
तर, उनी अलक्कै छिन् ।
बस्यौ अलक्कै
यता जोवन ढल्क्यो ढलक्कै...
गीत पनि मदहोसिएछ सायद ।
म सोचिरहेछु– उनी मेरो काँधलाई आफ्नो झोला मानेर आफ्नो शिर बिसाऊन् । बिचरा शिर, बित्थामा यताउता ढल्किरहेछ ! सहारा खोजी रहेको छ । खोट उनको निद्राको छ । खोट बसको पनि छ । सडकको पनि छ । खै, खुसी हुँ कि दुःखी ? शिरले दुःख नपाएको भए उनी यति सुन्दर नदेखिन पनि सक्थिन् । उनको उपस्थितिमा म यति खुसी नहुन पनि सक्थेँ ।
तर, यो यथार्थबाट म विचलित छु । म सोचिरहेछु– उनको शिर स्थिर बनाउन केही गरूँ ।
भर्खरै उनको शिर मेरोतर्फ ढल्किएको थियो । अहिले अर्कोतर्फ मोडियो । उनलाई हेरिरहेको म उनलाई हेर्न नपाउने भएँ । बोलाउन पनि सक्दिनँ । कुन नाताले बोलाऊँ ? नाताबिना पनि बोलाउन सकिन्थ्यो । मलाई उनको निन्द्राको एक निमेषलाई पनि बिथोल्नु छैन । फेरि, मेरो एक निमेषको बिथोलाइले उनको पूरै निन्द्रा भंग नगरोस् ।
म उनलाई बोलाउन सक्दिनँ, न उनी मेरो काँधमा निस्फिक्री काँध अडाउन सक्छिन् । कतै मदहोसीमै भए पनि उनले मेरो काँधमा शिर अडाइदिए हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ । म तनक्क तन्किन्छु । कतै अझ मदहोसी बाक्लिएर उनको हातले मेरो हात समाइदिए हुन्थ्यो जस्तो पनि लाग्छ । मेरो अँगालोमा उनी सुत्न पनि सक्थिन् । मेरो काखमा मस्त निदाउन पनि उनलाई छुट थियो । तर, ती छुटहरू यसै यात्राको अन्तसँगै मौका नपाउँदै गए । उनले गुमाइन् या गुमाइनन् थाहा भएन, तर मैले केही गुमाएको जस्तो लाग्यो ।
मैले यी समयहरू गुमाएँ । मैले उनका निश्चल, कोमल मुहार गुमाएँ । मेरो हेराइ गुमाएँ । सबैभन्दा त मैले आफैँले आफैँलाई गुमाएँ ।
आशा छ, फेरि पनि आउनेछन् यी प्रहरहरू । यी मनका सुन्दर स्मृतिहरू । ती स्मृतिमा उनी हुनेछिन् । म हुनेछु । अनि, फेरि यी यादहरूको दुपट्टा हुनेछ । आजको भुक्तभोगी, मेरो विवशता सबै बुझेको उनको केशको काँटा पनि हुनेछ । त्यो झोला पनि हुनेछ । यी पहाडहरू त सधैँ उस्तै नै छन् । यिनीहरू पनि उस्तै भावमा उभिनेछन् । म उभिनेछु । उनी उभिनेछिन् । हामी एकार्काको छेउमा उभिनेछौँ । यो बसको सिट, जो हाम्रो जडलाई उभ्याइरहेको छ । मेरा भावलाई ढल्काइरहेको छ । फेरि पनि ढल्कनेछ यो बस या अरू कुनै कसैको बस । गाउनेछ यही भाका–
यता जोवन ढल्क्यो ढलक्कै...
मेरो मनको भाका–
मैले सधैँ तिमीलाई रोजेँ, तिमीलाई मात्रै हेरेँ
के कुराको कमी देख्यौ, मन पारिनौ केरे
बस्यौ अलक्कै
यता जोवन ढल्क्यो ढलक्कै ।
ढलक्कै ढल्किसकेको मेरो जोवनले फेरि आज मिठो यौवन पायो । म आफैँलाई थाहा छैन कतिऔँपटक हो ।
विनोद ढकाल-(धुलिखेल) बाह्रखरीबाट